Bójcie się starzy wyjadacze



W świecie odnawialnych źródeł energii dzieje się ostatnio bardzo wiele. Oprócz badań nad coraz sprawniejszymi modułami fotowoltaicznymi czy perowskitami, szczególnie szybko rozwijają się technologie magazynowania energii. I właśnie szybki rozwój technologii magazynowania energii może podkopać w niedalekiej przyszłości zdolności kredytowe koncernów energetycznych, naftowych, czy motoryzacyjnych i zagrozić spłacie zaciągniętych przez nie obligacji korporacyjnych o łącznej wartości 3,4 biliona dolarów. To prawie jedna czwarta tego rynku na świecie.

Opublikowany niedawno raport „Disruptive Technology: Batteries” pokazuje, że przyspieszenie elektryfikacji transportu spektakularnie obniży zdolności kredytowe firm z sektora naftowego. Może też pogorszyć warunki ekonomiczne funkcjonowania elektrowni pracujących w godzinach szczytowego zapotrzebowania na energię (już dziś ich pozycja w systemie energetycznym nie jest łatwa, stąd m.in. prace w Polsce nad tzw. rynkiem mocy, czyli swoista dodatkową opłatą "za gotowość" ). Skokowy rozwój technologii magazynowania będzie przełomowy również dla koncernów energetycznych i sektora motoryzacyjnego - niekoniecznie w pozytywnym sensie. Podzieli rynek na wygranych i przegranych. Największym, a może i jedynym wygranym będą odnawialne źródła energii. Efektywne systemy magazynowania umożliwią zwiększenie ich udziału w całkowitej produkcji.
Magazyny energii można wykorzystać na wiele sposobów:
1. do spłaszczania szczytów zapotrzebowania na moc,
2. do równoważenia zmiennej produkcji energii w OZE,
3. wspierania energetyki rozproszonej,
4. poprawy jakości i niezawodności zasilania.
5. a przede wszystkim można nimi zastąpić silniki spalinowe.
I dlatego technologia magazynowania jest przedmiotem poważnych badań naukowych na uczelniach i w znanych firmach.

Większość długoterminowych prognoz zakłada, że efektywność magazynów energii będzie rosła stopniowo. Będą one wypierać z rynku tradycyjne metody wytwarzania energii dość powoli, co da dotychczasowym graczom czas na dostosowanie i zmianę strategii rynkowych.

Ale według przedstawicieli Fitch Ratings nie można wykluczyć także drugiej opcji – przełomu technologicznego, zwłaszcza gdyby badania były wspierane przez politykę. Jeśli np. została by wdrożona komercyjnie opisana wcześniej na naszym blogu majaca wszelkie cechy przełomu bezpośrednia konwersja dwutlenku węgla do etanolu, albo wdrożenie nowego rodzaju baterii w oparciu o technologie grafenowe, wówczas horyzont zmian byłby dużo krótszy.
Biorąc pod uwagę, że Europejczycy wymieniają auta na nowe średnio co 10 lat, agencja wylicza, że w przypadku przełomu technologicznego i wymiany 50% samochodów na elektryczne, europejski rynek paliwowy w ciągu dekady skurczyłby się o jedną czwartą. Analogiczne wnioski można wyciągać nie tylko dla akumulatorówi litowo-jonowych, ale też dla alternatywnych technologii magazynowania, wykorzystywanych na poziomie sieci i dla ogniw paliwowych.

Nowoczesne układy magazynowania różnią się od technologii już teraz wykorzystywanych przez firmy energetyczne (np. elektrowni szczytowo-pompowych) tym, że są modularne, skalowalne i mogą być przenoszone. Ich głównymi problemami są wciąż pozostawiająca sporo do życzenia pojemność oraz koszty. Już teraz jednak operatorzy systemów na całym świecie eksperymentują z niewielkimi bateriami, wykorzystując jest w celu zapewnienia niezawodności sieci i częstotliwości.

Fitch wskazuje też na inne wyzwania: konieczność rozbudowy stacji ładowania samochodów elektrycznych, tempo ładowania, czy utratę pojemności akumulatorów w czasie.


Kiedy problemy techniczne zostaną rozwiązane?
Przedstawiciele agencji przyznają, że tempo rozwoju technologicznego nie daje się precyzyjnie zaprognozować. Można jednak użyć pewnych szacunków a te są interesujące.

Gdyby efektywność akumulatorów litowo-jonowych pod względem szybkości ładowania, pojemności i zasięg rosły o 6-9% w skali roku, to samochody elektryczne będą alternatywą cenową (bez wsparcia) dla pojazdów spalinowych w 2030 r.